Πέμπτη 27 Δεκεμβρίου 2018

θεραπευτικός υπέρηχος - HIFU

Από την Κωνσταντίνα Θεοδωροπούλου

Η θεραπεία του καρκίνου είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα. Η κλινική χρήση των υπερήχων στον καρκίνο δεν είναι μόνο για τη διάγνωση αλλά και για τη θεραπεία. Η χρήση των εστιασμένων υπερήχων στην πειραματική βιολογία και η πρώτη θεραπευτική δοκιμή διεξήχθη το 1942. Η χρήση των θεραπευτικών υπερήχων για τη θεραπεία του καρκίνου καθιερώθηκε από τη δεκαετία του 1970. Η εστιασμένη χειρουργική επέμβαση υπερήχου (FUS) είναι μια μη επεμβατική τεχνική. Με τη χρήση του συνδυασμού υψηλής έντασης εστιασμένου υπερήχου (HIFU) και μεθόδου απεικόνισης, η FUS έχει τη δυνατότητα να αφαιρέσει καρκινικές βλάβες με ακρίβεια. Οι πρόσφατες εξελίξεις στη θεραπεία HIFU έχουν αυξήσει τη δημοτικότητά της. Η μέθοδος HIFU χρησιμοποιείται για τη διαχείριση μιας ποικιλίας όγκων καθώς και της παρηγορητικής αντιμετώπισης αυτών.

Υψηλότερη ενέργεια και ένταση χρησιμοποιούνται για θεραπευτικό σκοπό απ’ότι στον διαγνωστικό υπέρηχο (US), αν και οι αρχές της μεθόδου HIFU είναι ίδιες όπως στον συμβατικό US.
Η θεραπεία με την χρήση υπερήχου υψηλής έντασης είναι μια από τις ελάχιστα επεμβατικές σύγχρονες θεραπευτικές μεθόδους. Πρόκειται για μία τεχνική όπου εστιασμένοι υπέρηχοι υψηλής έντασης προκαλούν αύξηση της θερμοκρασίας στους ιστούς καταστρέφοντας τις κυτταρικές δομές, λόγω αποδόμησης των πρωτεϊνών τους και πηκτικής νέκρωσης.

Το ενδιαφέρον στους υπερήχους υψηλής έντασης (HIFU) συνίσταται στο ότι πρόκειται για μια μη επεμβατική μέθοδο η οποία χαρακτηρίζεται αφ’ ενός από την ικανότητα ακριβούς «στόχευσης» της ενέργειας σε συγκεκριμένο όγκο ιστού, έτσι ώστε να μην προκαλείται θερμική βλάβη στους γειτονικούς ιστούς και αφετέρου από την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων, χωρίς τη χρήση ακτινοβολίας ή χειρουργικών τομών.

Από τη δεκαετία του ’30 ήταν γνωστό ότι ο ιστός μπορεί να καταστραφεί από απόσταση, με την χρήση υπερήχων υψηλής έντασης, ενώ από τη δεκαετία του ’90 ξεκίνησε να ερευνάται, η χρήση του HIFU στην θεραπεία του εντοπισμένου καρκίνου του προστάτη, για να φτάσουμε σήμερα σε πληθώρα δημοσιευμένων μελετών από την κλινική εφαρμογή αυτής της μεθόδου. Σήμερα περισσότεροι από 30.000 ασθενείς έχουν αντιμετωπιστεί με HIFU σε πάνω από 176 κέντρα παγκοσμίως.

Ο μηχανισμός δράσης του HIFU περιλαμβάνει την αλληλεπίδραση των υπερηχητικών κυμάτων με τους ιστούς κατά την οποία παράγεται θερμότητα (>65 oC), δημιουργία κοιλότητας με φυσαλίδες, με τελικό αποτέλεσμα την πηκτική ιστική νέκρωση.

Υπάρχουν τρεις κύριες κατηγορίες συσκευών HIFU για κλινική χρήση, συμπεριλαμβανομένης της εξωσωματικής (extracorporeal), διάμεσης (interstitial) και διορθικού (trans-rectal). Οι extracorporeal ανιχνευτές χρησιμοποιούνται για στόχευση καρκινικών βλαβών μέσω του δέρματος, οι trans-rectal συσκευές έχουν σχεδιαστεί για τη θεραπεία όγκων του προστάτη και οι interstitial συσκευές χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των όγκων του οισοφάγου και του χοληφόρου αγωγού.
H κλινική χρήση της μεθόδου HIFU συνδυάζεται γενικά με απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (Magnetic Resonance-guided Focused Ultrasound (MRgFUS)) ή υπερήχων (Ultrasound-guided High- Intensity Focused Ultrasound (USgHIFU or USgFUS)) ως απεικονιστική καθοδήγηση και παρακολούθηση της θεραπείας.

Η τεχνική MRgFUS χρησιμοποιήθηκε κλινικά για τη θεραπεία του συμπτωματικού καλοήθους όγκου της μήτρας και ως παρηγορητική θεραπεία για ασθενείς με επώδυνες οστικές μεταστάσεις.
Οι πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνική HIFU έχουν αυξήσει τη δημοτικότητά του. Μερικά ελπιδοφόρα αποτελέσματα επιτεύχθηκαν στη διαχείριση διαφόρων κακοηθειών, συμπεριλαμβανομένου του παγκρέατος, του προστάτη, του ήπατος, του νεφρού, του μαστού και των οστών. Άλλες εφαρμογές περιλαμβάνουν την εκτομή όγκου του εγκεφάλου και τη διαταραχή του αιματοεγκεφαλικού φραγμού.

Στόχος μας είναι εν συντομία περιγραφή της κλινικής χρησιμότητας της HIFU ως μη επεμβατικής τεχνικής ογκοθεραπείας.

Κατά τη διάρκεια της θεραπείας με HIFU δεν προκαλείται βλάβη στους γύρω υγιείς ιστούς δεδομένου ότι το κύμα υπερήχου που διαδίδεται είναι χαμηλότερης ακουστικής ενέργειας και δεν προκαλεί, υπό κανονικές συνθήκες, την παραγωγή ούτε θερμικών ούτε μηχανικών επιδράσεων. Οι ανεπιθύμητες παρενέργειες που σχετίζονται με την τεχνική θεραπείας HIFU είναι σπάνιες. Ωστόσο, έχουν αναφερθεί παροδικές παρενέργειες, όπως πυρετός, αυξημένος πόνος και τοπικές δερματικές αντιδράσεις, όπως οίδημα και ερύθημα. Η πιο σημαντική παρενέργεια είναι το έγκαυμα του δέρματος, που εμφανίζεται όταν η ακουστική σύζευξη μεταξύ του αισθητήρα και του δέρματος είναι ανεπαρκής, λόγω της παγίδευσης αέρα, που οδηγεί σε αλλοίωση της εστίασης της δέσμης και εναπόθεση ενέργειας στην επιφάνεια του δέρματος. Η φύση και η επίπτωση των ανεπιθύμητων παρενεργειών επηρεάζεται από την φύση του στόχου και τον τύπο της HIFU συσκευής που χρησιμοποιείται.

Οι τυπικές θεραπείες πραγματοποιούνται μέσα σε μια ημέρα. Οι ασθενείς κάνουν εισαγωγή το πρωί και παίρνουν εξιτήριο την ίδια ή την επόμενη ημέρα. Η διάρκεια της θεραπείας είναι 1-2 ώρες.

Οι αναισθητικές απαιτήσεις διαφέρουν μεταξύ των ασθενών και επηρεάζονται από την ανατομική θέση του στόχου που υφίσταται κατεργασία με υπερήχους.

Σας ευχαριστούμε που είστε μαζί μας! Για να μην χάσετε ούτε μια ανάρτησή μας, γραφτείτε στη φόρμα η οποία βρίσκετε πάνω δεξιά. Μοιραστείτε τα νέα αυτά με τους φίλους σας!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου