Η ανοσοθεραπεία φέρνει μεγάλη αισιοδοξία ακόμη και θαυμασμό. Δυστυχώς όμως στους περισσότερους ασθενείς δεν λειτουργεί.
Η γυναίκα καθόταν στην άκρη της καρέκλας σκυμμένη πάνω στο πι, προσπαθώντας να ελέγξει την αναπνοή της. Ήταν σε προχωρημένο στάδιο καρκίνο και της έμειναν λίγες εβδομάδες ζωή. Αργά και οδυνηρά έβγαλε μία εφημερίδα και με τρεμάμενα χέρια έδειξε ένα άρθρο και είπε:
«Αυτό το ανοσοποιητικό φάρμακο, δεν μπορώ να το εκμεταλλευτώ;»
«Φοβάμαι πως όχι.» -απάντησα εγώ
«Μα φαίνεται απίστευτό!»
«Αλλά δεν είναι ακριβώς το θαύμα όπως το παρουσιάζουν.» - τόνισα εγώ
Παρατήρησα την απογοήτευση στο πρόσωπό της. Μακάρι να μην αισθανόμουν τόσο άσχημα που της είπα την αλήθεια! Θα της έμεινε η πίκρα από τη στιγμή που σκότωσα την ελπίδα της. Και παρ΄ὀλα αυτά κατάλαβε και αποδέχτηκε το «γιατί δεν μπορεί». Ο επόμενος ασθενής όμως αρνήθηκε να το δεχτεί και επέμενε είτε να του συνταγογραφήσω ανοσοθεραπεία είτε θα έβρισκε κάποιον άλλον για να το κάνει. Το συκώτι του λειτουργούσε ελάχιστα και το σάκχαρο αίματος ήταν εξαιρετικά ασταθές. Ακόμη και να θέλαμε να προσπαθήσουμε, δεν πληρούσε τις αυστηρές αρχικές ενδείξεις. Αισθάνθηκα σαν ηλίθια αλλά για χάρη του έκανα μερικά τηλεφωνήματα. Παντού η απάντηση ήταν ίδια – δεν υπήρχε καμία ένδειξη ότι ο καρκίνος του μπορούσε να αντιμετωπιστεί με ανοσοθεραπεία. Ο ασθενής παρέμεινε άκαμπτος. Τελικά βρήκε έναν ογκολόγο που συμφώνησε να του συνταγογραφήσει το φάρμακο υπό τον όρο να το πληρώσει ο ίδιος. Μετά από λίγες εβδομάδες ο ασθενής πέθανε, χτυπημένος από ένα σωρό παρενέργειες που προκλήθηκαν από το νέο φάρμακο.
Κάθε ογκολόγος αναγνωρίζει την επιθυμία των ασθενών να έχουν πρόσβαση στην ανοσοθεραπεία, την τελευταία κατηγορία αντικαρκινικής θεραπείας. Κάθε εβδομάδα βγαίνει η επόμενη κατά σειρά ιστορία για αυτή την επαναστατική θεραπεία. Το ανοσοποιητικό σύστημα προστατεύει το σώμα από κάθε είδους επιθέσεις. Για το λόγο αυτό τα τραύματα θεραπεύονται, τα κρυολογήματα εξαφανίζονται και πολλές άλλες φυσικές απειλές εξουδετερώνονται, ακόμη και χωρίς να το συνειδητοποιούμε. Αλλά και τα ισχυρά αποτρεπτικά παρεμποδίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί σε υγιή κύτταρα και να προκαλέσει ανεπιθύμητες βλάβες. Και τα καρκινικά κύτταρα, με τη σειρά τους, χειρίζονται με επιδεξιότητα τα ίδια φρένα για να αποτρέψουν την αναγνώρισή τους από το ανοσοποιητικό σύστημα. Με απλά λόγια, τα φάρμακα ανοσοθεραπείας απελευθερώνουν αυτά τα φρένα και προκαλούν τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος να επιτεθούν και να καταστρέψουν τον καρκίνο. Η διαδικασία είναι τόσο κομψή όσο και γοητευτική. Και εγώ δεν θα ξεχάσω ποτέ όταν ήμουν σε μια ομάδα ογκολόγων που εμφανίστηκαν για μακρές ξεχασμένες διαλέξεις όταν αυτά τα φάρμακα πυροδότησαν για πρώτη φορά τη φαντασία μας πριν από λίγα χρόνια. Στο νοσοκομείο, όταν βρίσκομαι μπροστά σε ένα ασθενή που θέλει "να κάνει τα πάντα", είναι δύσκολο να μην λυγήσω υπό την υπόσχεση της ανοσοθεραπείας. «Δεν χάνουμε τίποτε να προσπαθήσουμε», λέει ο απελπισμένος ασθενής. Είναι δελεαστικό να του δώσεις ελπίδα λέγοντας: «Έχεις δίκιο, δεν έχουμε να χάσουμε τίποτα.» Αλλά την επόμενη εβδομάδα ανακαλύπτεις πόσο έχει για χάσιμο, όταν ο γιατρός από τα επείγοντα αρχίζει να ουρλιάζει πανικόβλητος.
Η ομορφιά της ανοσοθεραπείας είναι ότι σε ορισμένους ασθενείς το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό και μάλιστα διαρκές. Για έναν εξαντλημένο γιατρό και ασθενή, η θέα του ενός όγκου που εξαφανίζεται μπορεί να φανεί σχεδόν θαυματουργή. Η ανοσοθεραπεία δίνει καλό λόγο για αισιοδοξία και ακόμη και θαυμασμού. Αλλά δεν είναι πανάκεια. Δυστυχώς, δεν λειτουργεί στους περισσότερους ασθενείς. Σύμφωνα με τις μελέτες, περίπου το 20% των ασθενών επιβιώνουν με διαφορετικούς βαθμούς βελτίωσης. Μερικοί από αυτούς ζουν μια μακρά και ποιοτική ζωή, αλλά πολλοί άλλοι όχι. Η ανοσοθεραπεία λειτουργεί για κάποιους τύπους καρκίνου και δεν λειτουργεί καθόλου σε άλλους. Πρέπει να διακρίνουμε το ωφέλιμο από το βλαβερό.
Εν τω μεταξύ, η σύγχυση του ανοσοποιητικού συστήματος προκαλεί σοβαρές βλάβες στα εσωτερικά όργανα, συμπεριλαμβανομένων του ήπατος, των πνευμόνων, της καρδιάς, του εντέρου, του θυρεοειδούς αδένας και της υπόφυσης. Τα όργανα αυτά μπορούν να πάθουν σοβαρή και μοιραία φλεγμονή. Δύο συνδυασμοί φαρμάκων αποδεικνύονται ιδιαίτερα τοξικοί. Η κατάσταση των ασθενών μπορεί γρήγορα να αλλάξει από σταθερή σε πολύ σοβαρή. Επειδή οι ανεπιθύμητες παρενέργειες είναι νέες, όπως και τα φάρμακα, δεν ανιχνεύονται εγκαίρως και δεν αντιμετωπίζονται ανάλογα. Για να γίνει μία ασφαλή ανοσοθεραπεία, είναι απαραίτητο να πάρουν μέρος όχι μόνο οι ογκολόγοι, αλλά και οι άλλοι ειδικοί που είναι πρόθυμοι να αντιδράσουν αμέσως σε περίπτωση τοξικότητας. Αυτή η υποδομή διαμορφώνεται αργά, όπου γιατροί και ασθενείς μαθαίνουν μαζί σκληρά μαθήματα.
Στην ιατρική, η επιλογή ενός κατάλληλου ασθενούς είναι εξίσου σημαντική με την επιλογή ενός καλού φαρμάκου. Πάνω από χίλιες δοκιμές ανοσοθεραπείας βρίσκονται σε εξέλιξη, αλλά οι ερευνητές φοβούνται ότι δεν υποκινούνται από ισχυρά αποτελέσματα αλλά από την επιθυμία των φαρμακευτικών εταιρειών να δημιουργήσουν γρήγορα την επόμενη κερδοφόρα επιτυχία. Εκτός από της σκληρές αλλά χαμένες προσπάθειες, οι ογκολόγοι συνειδητοποιούν ότι η παραμέληση την οικονομική πλευρά του θέματος καθίσταται δυσκολότερη σε μια εποχή που η θεραπεία του καρκίνου μπορεί να κοστίσει περισσότερα από ένα σπίτι. Είναι οδυνηρό να βλέπουμε έναν απελπισμένο άρρωστο άνθρωπο κολλημένο στη μαγεία της ανοσοθεραπείας. Οι ασθενείς αγωνίζονται για το πώς να ανταποκριθούν στις προϋποθέσεις της, πού να βρουν τα φάρμακα και πώς να αντεπεξέλθουν οικονομικά. Οι στενοί τους φίλοι βρίσκονται σε μια δύσκολη κατάσταση όταν το τέλος είναι φανερό, αλλά οι ασθενείς δεν το καταλαβαίνουν. Τελικά κυνηγώντας μιας άλλης φευγαλέας θεραπείας στερεί από πολλούς πολύτιμο χρόνο για να προετοιμαστούν για το τέλος.
Τα καλά νέα είναι ότι η ανοσοθεραπεία έχει αναμφίβολα αλλάξει τη θεραπεία του καρκίνου. Η περιέργεια και ο ενθουσιασμός αξίζουν. Χάρη στην ισχυρή βούληση των επιστημόνων μπορούμε να ονειρευόμαστε την ημέρα που αυτές οι θεραπείες θα είναι διαθέσιμες, προσβάσιμες και ασφαλές, όχι μόνο για μεμονωμένους ασθενείς, αλλά και για τους πάσχοντες σε όλο τον κόσμο. Αλλά για τώρα, η ανοσοθεραπεία δεν είναι και δεν πρέπει να παρουσιάζεται ως θαυματουργή θεραπεία για την πλειοψηφία των καρκινοπαθών. Ο ενθουσιασμός αντί να δίνει ελπίδα στους ασθενείς την σκοτώνει. Είναι κατανοητό ότι οι ευάλωτοι ασθενείς επιθυμούν να εξαντλήσουν όλες τις πιθανές επιλογές θεραπείας του καρκίνου. Αλλά η ευθύνη πέφτει εξ ολοκλήρου στους ογκολόγους που πρέπει να αναζητούν την ισορροπία μεταξύ ελπίδας και πραγματικότητας. Επίσης τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν πρέπει να διακοσμούν τις περίπλοκες και συχνά θλιβερές καταστάσεις με ασυνήθιστα θαύματα.
Η κοινή μας αποστολή πρέπει να είναι primum non nocere - πρώτα απ’όλα να μην βλάπτουμε.
Σας ευχαριστούμε που είστε μαζί μας! Για να μην χάσετε ούτε μια ανάρτησή μας, γραφτείτε στη φόρμα η οποία βρίσκετε πάνω δεξιά. Μοιραστείτε τα νέα αυτά με τους φίλους σας!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου